© E-Websolutions.nl

Vrijwilligers verzekerd

Letitia Moi Thuk Shung, Groningen, 2004

Vrijwilligers zijn in vele gevallen onvoldoende verzekerd, hun persoonlijke polissen vermelden niets over de risico die zij lopen tijdens hun vrijwilligerswerk. Voor de gemeentes en organisaties die met vrijwilligers werken is het daarom belangrijk, noodzakelijk zelfs, om een goede verzekering voor hun vrijwilligers af te sluiten.

Inleiding

Verzekeringszaken zijn ingewikkeld en soms moeilijk te door gronden. Je bent verzekerd, maar weet niet waarvoor. Of je denkt dat de verzekering de schade dekt en dat blijkt achteraf niet zo te zijn. Soms vragen mensen zich wanhopig af: “ Maar ik betaal toch premie en als ik dan een keer schade heb, moet de verzekering toch betalen?”. Om te weten wat de verzekering wel of niet dekt, is het nodig om de verzekeringspolis te bestuderen. Dat valt niet mee, vooral door al die begrippen, zoals wettelijk aansprakelijkheid, risicoaanvaarding, uitsluitingen, pakketomschrijvingen en opzicht. Een andere moeilijkheid is het verschil in verzekeringen.

Hier vindt u wat het verzekerd vrijwilligerswerk kan omvatten.

1. Verzekeren

1.1 Inleiding
Verzekeringsmaatschappijen noemen een verzekering ook wel risico-overdracht. Je draagt, door je te verzekeren, risico’s en financiële gevolgen van schade of verlies over aan verzekeringsmaatschappijen. Zo’n maatschappij is in tegenstelling tot een persoon en organisatie wel in staat is om financiële gevolgen van risico’s te dragen. Eigenlijk dragen de verzekerden door het betalen van de premie gezamenlijk de risico’s.

1.2 Verzekering noodzaak
Financiële gevolgen van een ongeluk kunnen zo groot zijn dat een persoon of organisatie die niet kan betalen. Iedereen is dan ook op èèn of andere manier verzekerd, een ziektekostenverzekering, een aansprakelijkheidsverzekering en een inboedelverzekering zijn voor velen noodzakelijk om af te sluiten.
Bijna alle vrijwilligers zullen voor verschillende risico’s verzekerd zijn. Er kunnen zich echter gevallen voordoen, waarin vrijwilligers onvoldoende verzekerd zijn. Hun verzekering houdt bijvoorbeeld geen rekening met risico’s die horen bij het doen van vrijwilligerswerk.
Ook de organisatie/gemeente waarvoor de vrijwilliger werkt, kan aansprakelijk worden gesteld voor schade, bijvoorbeeld als de vrijwilliger “in opdracht” van organisatie/gemeente werkt. Verzekeren is dus ook voor de organisaties noodzakelijk.

1.3 Collectieve verzekering voor vrijwilligers
Collectieve verzekering voor vrijwilligers wordt altijd voor een groep vrijwilligers afgesloten. In dit geval is het niet nodig om de namen van de vrijwilligers op de polis te vermelden. Dit zou onhandig zijn, omdat het vrijwilligersbestand in de organisatie nogal eens verandert. Wel is belangrijk dat het werkelijke aantal vrijwilligers is verzekerd en de juiste schatting is opgegeven van het aantal uren dat ze gemiddeld werken. Bij sommige verzekeraars kunt u volstaan met het totale aantal vrijwilligersuren per jaar.

De gemeenten of een groep organisaties kunnen gezamenlijk vrijwilligers en/of goederen bij een verzekeringsmaatschappij verzekeren. Door het collectief afsluiten van verzekeringen is de premie laag en bespaart het veel organisaties/gemeenten administratieve rompslomp. Een andere belangrijk voordeel is dat je de zekerheid hebt dat je goed verzekerd bent. Polissen van collectieve verzekeringen worden namelijk aangepast aan de situatie waarvoor de verzekering geldt.

Uit ons onderzoek blijkt dat de volgende verzekeringen collectief gesloten kunnen worden:
· een aansprakelijkheidsverzekering (WA) met opzichtclausule
· een ongevallenverzekering eventueel aangevuld met tijdelijke arbeidsongeschiktheidsverzekering en zaakschade
Daarnaast kunnen individuele verzekeringen afgesloten worden, bijvoorbeeld evenementen verzekering of een reisverzekering.

2. Verzekerd vrijwilligerswerk kan omvatten

2.1 Wettelijk aansprakelijkheidsverzekering
Calamiteiten vinden altijd en overal plaats dus ook bij organisaties die met vrijwilligers werken. De financiële gevolgen kunnen heel groot zijn. De wettelijke aansprakelijkheidsverzekering is voor zaak – en letselschade die vrijwilligers toe brengen aan derden en/of aan elkaar, denk bijvoorbeeld aan blijvende invaliditeit. Het is daarom belangrijk dat de gemeenten/organisaties, die met vrijwilligers werken deze tegen wettelijk aansprakelijkheid te verzekeren (de onderlinge aansprakelijkheid).

Aansprakelijkheid
Volgens de wet kan iemand worden aangesproken voor geleden schade als aan de drie voorwaarden wordt voldaan, niet één uitgezonderd.
1. De daad moet onrechtmatig zijn, die hem of haar kan worden toegerekend. Dit is handelen dat inbreuk doet op rechten van een ander, doen of laten, in strijd met de plichten van de dader of met algemeen aanvaarde gedragsregels ten aanzien van andere mensen en goederen.
2. Er moet sprake zijn van schuld (de dader heeft dus wettelijk schuld aan de daad) of oorzaak, die voor zijn of haar rekening komt.
3. Er moet aantoonbare schade zijn, die de benadeelde dientengevolge lijdt.

Voorbeelden
Het dak van de verenigingsgebouw is aanwijsbaar slecht onderhouden. Een vrijwilliger wordt geraakt door een stuk dakbedekking en opgenomen in het ziekenhuis. De gemeente/ organisatie, die het gebouw bezit kan aansprakelijk worden gesteld voor de geleden schade.

Een kindervrijwilligster stoot tijdens het versieren van de soos een kind de bril van de neus. Hierdoor breekt de monteur en glas. De ouders van het kind kunnen de organisatie aansprakelijk stellen voor de schade.

Risico-aanvaarding
Sommige schadegevallen zijn op het eerste heel duidelijk, maar toch valt de schade niet onder de verzekering. In het volgende voorbeeld is de dader niet schuldig, dus hoeft hij de schade niet te vergoeden. En zijn verzekeraar ook niet. Hij zal misschien moreel aansprakelijk voelen, met de mogelijkheid hij of alle spelers gezamenlijk de schade vergoeden.

Voorbeeld
Er wordt een partijtje gevoetbald en een speler krijgt bij een voorzet de bal ongelukkig op zijn gezicht. Hierdoor ontstaat schade aan zijn gebit waar de dader echter niet voor aansprakelijk kan worden gesteld. Volgens de wet heeft de dader geen schuld, want de schade behoort tot de normale risico’s van het voetballen, die men aanvaardt door er deel aan te nemen. De schade is veroorzaakt tijdens het normale verloop van het spel.

2.2 Aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven (AVB)

Naast het feit dat particulieren aansprakelijk zijn bestaat de mogelijkheid dat de (rechts) persoon waarvoor de vrijwilligers actief zijn, aansprakelijk is. Dit kan zijn de werkgever, een stichting, vereniging of andere organisatie. In plaats van het begrip ‘bedrijven’ kan natuurlijk ook gemeenten, organisaties, instellingen of verenigingen worden gelezen.

Organisaties kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade die door hun medewerkers wordt veroorzaakt. Dit kunnen ook vrijwilligers zijn.
Iemand kan als medewerker worden betiteld als degene werk verricht in opdracht van of onder regie van een organisatie. Een gedupeerde kan bij een schadegeval de medewerker, de organisatie waarvoor de medewerker activiteiten verricht, maar ook beide aansprakelijk stellen.

Het is raadzaam in de AVB ook de risico’s van de zogenaamde onderlinge aansprakelijkheid te verzekeren. Hiervan kan sprake zijn wanneer een medewerker van een organisatie schade berokkent aan een andere medewerker van dezelfde organisatie

De verzekering dekt schade voortvloeiend uit wettelijke aansprakelijkheid en contractuele aansprakelijkheid. Dit zijn onderdelen van de dekking die uitdrukkelijk worden beschreven in de polis. Dit wil niet zeggen dat schade alleen in deze gevallen is gedekt.

Opzichtclausule

Enkele risico’s worden door de aansprakelijkheidsverzekering uitgesloten, zoals schade aan zaken van verzekerde en aan zaken van derden, die men onder zich heeft. Dit houdt onder andere in dat aansprakelijkheid voor schade aan spullen die je leent of huurt niet is gedekt. De term hiervoor is de opzichtclausule. In het vrijwilligerswerk gebeurt het regelmatig dat een video wordt gehuurd of voor een activiteit van alles en nog wat wordt geleend. De gedeeltelijke terzijdestelling van de opzichtclausule geeft dekking voor aansprakelijkheid aan de roerende zaken, die door verzekerden worden gehuurd of in bruikleen verkregen zijn. De opzichtclausule kan een aanvulling op de collectieve aansprakelijkheidsverzekering zijn.

2.3 Bestuursaansprakelijkheidsverzekering

Bestuursleden kunnen individueel of collectief aansprakelijk gesteld worden voor de financiële situatie waarin een organisatie verzeild kan raken door het plegen van bijvoorbeeld een onrechtmatige daad. Zij lopen persoonlijk een risico als de statuten niet in een notariële akte zijn vastgelegd. De aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren en de aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven bieden hiervoor geen dekking. Dit risico kan verzekerd worden via een apart af te sluiten bestuursaansprakelijkheidsverzekering.

De dekking van deze verzekering kan bestaan uit de volgende elementen:
1. Rechtsbijstand

2. Schadevergoeding

Het volgende hoeft niet opgenomen te worden in een bestuursaansprakelijkheidverzekering:
1. Opzettelijke onrechtmatigheid (malafide praktijken)
2. Super contactuele aansprakelijkheid (bijv. boetes)
3. Letsel en zaakbeschadiging

2.4 Persoonlijke eigendommen
Volledige vergoeding van materiële schade die de vrijwilligers tijdens hun werk ondervinden aan persoonlijke eigendommen als deze schade het gevolg is van een calamiteit.

2.5 Tijdelijke arbeidsongeschiktheidsverzekering
De vrijwilligers kunnen gebruikmaken van de verzekering als zij door omstandigheden (bijvoorbeeld ziekte) niet instaat zijn om hun werkzaamheden te vervullen.

2.6 Ongevallenverzekering
Wie vrijwilligerswerk doet, kan tijdens het werk of op weg naar het werk door toedoen van een ander een ongeluk krijgen. In zo’n geval is er iemand anders direct schuldig aan het ongeval. Vaak is de veroorzaker aansprakelijk te stellen en die moet de schade en/of andere gevolgen van het ongeval vergoeden.
Maar wat te doen in het geval er niemand schuld heeft aan het betreffende ongeval?

Niemand is aansprakelijk te stellen maar het slachtoffer zit wel met de nodige schade. In dat geval biedt een ongevallenverzekering de oplossing.

2.6.1 Onderdelen van een ongevallen verzekeringen

2.6.2 Risico van overlijden
Bij overlijden wordt een verzekerd bedrag uitgekeerd aan de nabestaanden.

2.6.3 Risico van blijvende (gehele of gedeeltelijke) invaliditeit
Bij blijvend letsels zijn vaak voorzieningen nodig bijvoorbeeld aanpassingen in huis. Bovendien betekent blijvende (gedeeltelijke) invaliditeit vaak een achteruitgang in inkomen. De uitkering zijn afhankelijk van de letsel en de gewenste (maximum) uitkering.

2.6.4 Risico voor tijdelijke uitval in het huishouden
Gedurende een bepaalde periode keert de verzekering een bedrag per dag uit om extra kosten van huishoudelijke hulp te betalen.

2.6.5 Risico voor extra geneeskundige of tandartsenkosten
Tot een bepaald maximum vergoedt de verzekering de kosten die vanwege een eigen risico op de particuliere ziektekostenverzekering of vanwege uitsluiting niet vergoed worden.

2.6.6 Materiële schade door het ongeval ontstaan
Ontstane schade aan kleding, fiets, bril, enzovoort wordt tot een bepaald bedrag vergoed.

3. Andere verzekeringen voor vrijwilligers

3.1 Auto-inzittendenverzekering
Een auto-inzittendenverzekering is een ongevallenverzekering voor mensen die in het kader van het vrijwilligerswerk met een auto vervoerd worden. Veel vrijwilligersorganisaties kennen vervoersdiensten, bijvoorbeeld het ophalen en brengen van kinderen die een uitwedstrijd spelen. Deze verzekering keert uit bij dood of blijvende invaliditeit van de inzittenden als gevolg van een ongeval met het voertuig. Indien dit werk maar sporadisch voorkomt, informeer dan of de vrijwilligers c.q. eigenaren zelf een inzittendenverzekering hebben.

Een auto-inzittendenverzekering kan collectief worden afgesloten op basis van het aantal auto’s waarmee de vrijwilligers voor het werk onder weg zijn. De premie hoogte is gelieerd aan het aantal kilometers dat jaarlijks gezamenlijk wordt gereden.

3.2 Aanvullende autoverzekering
Wanneer vrijwilligers met hun eigen auto rijden in opdracht van de vrijwilligersorganisatie, kunnen ze bij een aanrijding voor extra kosten komen te staan. Veel mensen hebben immers een no-claimkorting bij hun verzekering opgebouwd.

3.3 Evenementenverzekering

Speciale evenementen zijn altijd gezellig. Wanneer een vrijwilligersorganisatie of de gemeente een evenement organiseert, kunnen er vele extra risico’s ontstaan die de organisatie of gemeente kunnen schaden. Daarvoor bestaat een aparte dekking voor de onkosten van evenementen. Deze onkostenverzekering biedt een zogeheten’non-performance’-dekking. Daarmee bent u gedekt tegen de meest uiteenlopende oorzaken waardoor een evenement zou kunnen worden uitgesteld of afgelast. Bijvoorbeeld als het terrein volledig onbegaanbaar is. Maar ook als het evenement wordt uit uitgesteld door dagen van nationale rouw.
Deze verzekering is makkelijk met de vele andere dekkingen die tijdens uw evenement van pas kunnen komen. Bijvoorbeeld een dekking voor verlies van geld dat eigendom is van de vereniging, aansprakelijkheidsverzekering, opzichtverzekering, ongevallenverzekering, cascoverzekering enz. Een verzekeraar kan een aangepast pakket van verzekering aanbieden.

3.4 Reisverzekering
Als vrijwilligers mee werken aan dagjes uit of vakantieweken doet men er goed aan om een reisverzekering af te sluiten. Dit geldt ook voor organisaties/gemeenten die hun vrijwilligers een dagje uit aanbieden. Een reisverzekering kan ook collectief gesloten worden.
Deze geldt voor de duur van de reis naar en tijdens het verblijf elders - eventueel met inbegrip van de sportbeoefening - en kan de onderstaande dekking omvatten:
· Buitengewone kosten (inclusief hulpverlening)
- extra onvoorziene reis- en verblijfkosten
- kosten voor repatriëring
· Medische kosten. Een belangrijke onderdeel als u enige tijd in het buitenland en met name buiten Europa verblijft.
· Een kapitaalsuitkering bij overlijden of blijvende invaliditeit als gevolg van een ongeval.
· Een bagageverzekering biedt dekking tegen bijvoorbeeld diefstal of vermissing.
· Bovendien kunt u tot een bepaalde hoogte uw geld meeverzekeren.

 


.......